ne kati ne sivi: oobleck

Amerika'da temel bilimlere, matematige ve muhendisliklere olan ilgi ciddi oranda azalmakta. Genel anlamda bu tur bolumlerin daha zor olduguna inanan gencler kolay oldugunu dusundukleri bolumleri  seciyor. Ozellikle orta okuldaki ve lisedeki ogrencilerin universite yillarinda sayisal alanlara kaymasi icin buyuk bir caba harcanmakta. Nasil yapariz da ilgiyi artiririz adina cok fazla calisma yapilmakta ABD'de. Universitelerde, bu cabaya ortak olarak kampuslerini bolgedeki ilkokul, ortaokul ve lise ogrencilerine aciyor ve bilimi eglenceli bir sekilde ogrencilere sevdirmeye calisiyor. Interaktif deneylerle ogrenciler eglenceli bir gun geciriyorlar ve biz de onlarin bilime olan ilgilerinde bir adim ilerleme oldugunu varsayiyoruz.


Bu tur aktivitelerden biri gecen seneki okulumda olmustu. Cocuklar tarafindan en ilgiyle karsilanan oyunumsu deney oobleck havuzuydu. Bize ogretilen maddenin uc hali vardi: kati, sivi ve gaz. Non-newtonion akiskanlardan benim haberim yoktu. Bilmiyorum Turkiye'deki ogretiliyor mu bu tur akiskanlar. Bu akiskanlar, uzerine uygulanan basinca gore hal degistiriyor. Eger basinc uygulamazsaniz sivi gibi hareket ediyor, fakat basinc uygulaninca viskozitesi (agdaligi) artiyor ve kati gibi davraniyor.


Bu tur akiskanlari elde etmenin en ucuz ve en eglenceli yolu: misir nisastasi ile suyun karisimi. Hatta biraz mavi boya ile su rengi de elde edilebilir. Sonrasinda gelsin eglenceli zamanlar. Bizim okulda asagidaki videodaki gibi bir havuz olusturuldu nisasta ve sudan. Cocuklarda uzerinde boyle kosusturdular. Kahkalarla cinladi okulu.  Surada da Mythbuster'in deneyi.




Bu akiskanla ilgili bir baska deney de bu siviyi sipikerin ustune dokup dans ettirmek. Burada modern sanat muzelerinde bu tur fikirlere sikca rastlaniyor. Spikerin titresimleri ile bu sulu nisastanin viskozitesi artiyor ya da muzikle cosuyor nisasta:)

 

Sonsoz: Bilim cok eglenceli, cok yaratici bir sekilde ogretilebilirin bir kaniti.

No comments: